Zaburzenia lękowe u dzieci są tematem, który budzi coraz większe zainteresowanie i niepokój. Współczesny świat, z jego pandemią, zawirowaniami politycznymi i wszechobecnym Internetem, potęguje uczucie lęku nie tylko wśród dorosłych, ale również dzieci i nastolatków. Lęk jest naturalną reakcją organizmu na odczuwanie zagrożenia, pełniąc funkcję ochronną, jednak może stać się znaczącym problemem, gdy przeradza się w nieuzasadnione, przewlekłe zaburzenie lękowe. Ważne jest, aby zrozumieć, jak wspierać dziecko w radzeniu sobie z lękiem, kiedy należy szukać pomocy specjalisty i jaką rolę w tym wszystkim odgrywa rodzic.
Czym jest lęk?
Lęk to stan gotowości organizmu na wykryte zagrożenie, część instynktownej reakcji „walcz lub uciekaj”. Jest to normalna odpowiedź na niebezpieczeństwo, która w umiarkowanym stopniu pełni ważną rolę ochronną. Lęk u dzieci, tak jak i u dorosłych, może pomóc w przygotowaniu się do różnych wyzwań, jak np. test w szkole czy bezpieczne przechodzenie przez jezdnię. Problem pojawia się, gdy lęk staje się nadmierny i nieadekwatny do sytuacji, ograniczając dziecko codziennym funkcjonowaniu
Kiedy lęk staje się problemem?
W sytuacji, gdy lęk przekracza normę i wpływa negatywnie na życie dziecka, może rozwijać się zaburzenie lękowe. Fałszywe alarmy wysyłane przez mózg, które pobudzają układ współczulny nawet w bezpiecznych sytuacjach, mogą prowadzić do przewlekłego stanu napięcia i lęku. Unikanie sytuacji wywołujących lęk nie jest rozwiązaniem i może prowadzić do zaostrzenia problemu.
Jak wspierać dziecko w radzeniu sobie z lękiem?
Akceptacja i wsparcie: Unikaj bagatelizowania obaw dziecka lub porównywania go z innymi. Ważne jest, aby pokazać zrozumienie i wspierać dziecko, akceptując jego uczucia.
Normalizacja: Wyjaśnij, że lęk to naturalna reakcja organizmu, ale też naucz dziecko rozpoznawać, kiedy staje się on nadmierny i jak sobie z nim radzić.
Małe kroki: Pomagaj dziecku stawiać sobie małe, osiągalne cele w konfrontacji z obiektami lęku. Chwal za każdy wysiłek, niezależnie od efektu.
Lęk u dzieci w gabinecie psychologa
Jeżeli lęk u dzieci znacząco wpływa na życie, warto skonsultować się ze specjalistą. Programy terapeutyczne, takie jak „Zaradny Kot” dla dzieci czy „Program Lęk” dla młodzieży, oferują strategie radzenia sobie z lękiem, rozwijając umiejętności społeczne i emocjonalne.
Rola rodzica
Rodzic pełni kluczową rolę w pomocy dziecku zmagającemu się z lękiem. Jak pokazują badania, sukces terapii psychologicznej w dużym stopniu zależy od zaangażowania rodzica. Wspierając, towarzysząc i zachęcając do wyzwań, rodzic może przyczynić się do budowania odporności psychicznej dziecka. Ważne jest, by rodzic sam modelował zdrowe sposoby radzenia sobie ze stresem i lękiem.
Zrozumienie natury lęku, akceptacja uczuć dziecka, cierpliwość, wsparcie oraz właściwe podejście terapeutyczne mogą pomóc dziecku w przezwyciężaniu zaburzeń lękowych.
Jeśli chcesz, żeby Twoje dziecko nie czuło ograniczeń, które powoduje lęk, budowało zdrowe relacje z rówieśnikami, potrafiło poradzić sobie w różnych sytuacjach społecznych to zapraszam do wspólnej przygody. Będzie ciekawa!
Sylwia Dziekańska
Psycholog
