Coraz większa liczba rodziców z przerażeniem dostrzega fakt, że ich dziecko się garbi. Kiedyś problem ten dotyczył tylko małej części dzieci oraz występował w okresie dojrzewania. Teraz niestety garbienie się u dzieci dotyka nawet dzieci w wieku przedszkolnym oraz wczesnoszkolnym. Codziennie obserwujemy jak nasze dzieci funkcjonują, jaką postawę przyjmują najczęściej i zastanawiamy się – czy to przejdzie? A jeśli tak, to czy przejdzie samo? Czym może to grozić w przyszłości? Dlaczego nasze dziecko nie ma prostych pleców?
Co powinno zaniepokoić rodzica ?
Pierwszym objawom z reguły nie towarzyszy ból czy dyskomfort. Ale tylko pierwszym. Naszą czujność powinny wzbudzić pewne przyzwyczajenia dziecka, jak np. siedzenie na zgiętej nodze, pochylanie się mocno nad książką, ekranem telefonu, przysuwanie twarzy przed sam ekran komputera, noszenia plecaka zawsze na jednym ramieniu, garbienie się podczas siedzenia, zbyt mocno wysunięte ramiona do przodu, przyjmowanie pozycji gdzie plecy dziecka są zaokrąglone, a głowa mocno wyciągnięta do przodu.
Garbienie się u dziecka – co możemy zrobić jako rodzice?
Niestety samo przypominanie ‘Nie garb się!’ z całą pewnością nie wystarczy.
Po pierwsze – zadbajmy o prawidłową postawę dziecka podczas nauki. Długi czas spędzany w pozycji siedzącej, liczne zajęcia w szkole, poza szkołą, nauka w domu, gra na komputerze, sprawiają, że kręgosłup dziecka jest stale przeciążony. Stanowisko do nauki dla dziecka należy dostosować do jego wzrostu. Stopy dziecka powinny znajdować się na podłodze lub na podnóżku, a plecy być podparte ( nie mogą „leżeć” na krześle). Pamiętajmy o łokciach i przedramionach podpartych o blat stołu lub o podłokietniki krzesła. Ważne jest także dobre oświetlenie pomieszczenia, odpowiednia odległość oczu od książki/ monitora. Kręgosłup powinien być wyprostowany i aktywny. Zadbajmy też o przerwy w czasie nauki.
Po drugie – odpowiednio dobrana do wieku i rozwoju ruchowego aktywność fizyczna, najlepiej spontaniczna, na świeżym powietrzu. Ruch u dzieci to nieodłączny element prawidłowego rozwoju zarówno fizycznego, jak i emocjonalno – społecznego. Jest niezbędny do budowania właściwego napięcia i siły mięśni, utrzymywania oraz kształtowania się prawidłowej postawy ciała, wzmacniania wytrzymałości i nabywania nowych umiejętności. Pamiętajmy, że kręgosłup, jak i cały układ kostny u dzieci, rozwija się do osiągnięcia dorosłości i ważne jest, aby stworzyć mu odpowiednie warunki oraz uniemożliwić powstanie wad postawy
Co zrobić, gdy odpowiednia profilaktyka nie wystarcza?
Jeśli zauważamy, że nasze dziecko garbi się, ustawia się asymetrycznie lub ma nieprawidłową postawę – musimy bacznie obserwować funkcjonowanie dziecka. Warto udać się na konsultację do ortopedy lub fizjoterapeuty, który na podstawie odpowiednich testów i obserwacji oceni postawę dziecka. Możliwe, że trzeba będzie wprowadzić ćwiczenia korekcyjne lub terapie wad postawy. Natomiast z całą pewnością należy przyjrzeć się, z jaką częstotliwością nasze dziecko używa telefonu, ipada lub komputera oraz w jakiej pozycji. Utrwalona nieprawidłowa postawa może doprowadzić do powstania skrzywienia kręgosłupa, skoliozy czy asymetrii postawy i będzie konieczne wdrożenie rehabilitacji.
Co jako rodzice możemy zrobić, aby pomóc dziecku, które się garbi?
Zachęcaj do aktywności fizycznej, ruchu spontanicznego. Ważne aby aktywności te były dostosowane do możliwości dziecka oraz aby były przez nie lubiane. Najlepszą opcją jest pokazanie dziecku różnych możliwości oraz pozwolenie mu na dokonanie wyboru, jakie aktywności są dla niego atrakcyjne. Tylko wtedy mamy szansę na to, że aktywność będzie regularna oraz da dziecku efekty w postaci lepszej postawy ciała oraz lepszego samopoczucia.
Ogranicz używanie sprzętów elektronicznych, które wymuszają nieprawidłową postawę ciała, taką jak garbienie się, wysuwanie głowy czy nieprawidłową pozycję siedzącą. Bezruch jest największym wrogiem dla kręgosłupów naszych dzieci, nie ma prawidłowego rozwoju bez ruchu.
Obserwuj, jakie nawyki ma dziecko. Jak siedzi, stoi, w jaki sposób się porusza. Patrz na jego kręgosłup, łopatki, barki, ale także na to, jak ustawia głowę, kolana oraz stopy.
W razie wątpliwości skonsultuj swoje spostrzeżenia ze specjalistą. Fizjoterapeuta dziecięcy wykona testy diagnostyczne, zbada i oceni postawę Twojego dziecka. W razie potrzeby da Wam dalsze zalecenia i ćwiczenia, które należy wykonywać w domu.
Ostatnie i najważniejsze zalecenie! Daj dziecku przykład. Jeśli dziecko widzi, że rodzice są aktywni, dbają o swoje ciało, regularnie ćwiczą, dobrze się odżywiają, to będzie brało z Was przykład. Możemy zawozić dzieci na treningi sportowe i im kibicować, ale możemy też znaleźć taką aktywność, którą będziemy wykonywać razem. Wspólny basen we wtorki z mamą , czwartkowe bieganie z tatą lub sobota na rowerach całą rodziną – to nie tylko wspaniały sposób na garbienie się dziecka i rodzica, ale także BEZCENNY czas spędzony wspólnie. Rozmowy i wspólne pasje to przepis na piękną relację i więź z dzieckiem. Spróbujcie, bo… WARTO! Wasze dzieci i Wasze kręgosłupy kiedyś Wam za to podziękują.
Diana Rodak
Fizjoterapeuta
